علائم لکه موجی گوجه فرنگی
بیماری لکه موجی گوجه فرنگی یکی از شایعترین و مخربترین بیماریهای قارچی در مزارع گوجهفرنگی است که در شرایط گرم و مرطوب به سرعت گسترش مییابد. این بیماری با ایجاد لکههای قهوهای و موجدار روی برگها و میوهها، موجب کاهش فتوسنتز، ریزش برگها و افت کیفیت محصول میشود. شناخت علائم، دلایل و روشهای پیشگیری از لکه موجی برای حفظ سلامت بوتهها و افزایش عملکرد مزرعه اهمیت بسیار زیادی دارد.
لکه موجی گوجه فرنگی
این بیماری قارچی از رایجترین عوامل خسارتزا در مزارع گوجه فرنگی است و معمولاً در مناطق گرم و مرطوب دیده میشود. آلودگی ابتدا از برگهای پایینی بوته آغاز شده و با ایجاد لکههای قهوهای دایرهایشکل به تدریج به سایر قسمتهای گیاه گسترش مییابد. در اثر پیشرفت بیماری، برگها میریزند و میوهها در معرض آفتابسوختگی قرار میگیرند. عامل اصلی این بیماری قارچ Alternaria solani است که میتواند علاوه بر گوجه فرنگی، بادمجان و سیبزمینی را نیز آلوده کند. شدت بیماری لکه موجی گوجه فرنگی در شرایط رطوبت بالا، آبیاری سنگین و تغذیه نامتعادل بیشتر میشود و در صورت کنترلنشدن، میتواند عملکرد مزرعه را به طور چشمگیری کاهش دهد.
علت لکه موجی گوجه فرنگی
علت لکه موجی گوجه فرنگی
لکه موجی گوجه فرنگی یکی از بیماریهای قارچی رایج در مزارع است که در صورت کنترل نشدن میتواند خسارت اقتصادی سنگینی به محصول وارد کند.
- قارچ عامل بیماری (Alternaria solani): این قارچ عامل اصلی ایجاد لکه موجی گوجه فرنگی است و با نفوذ به برگها، ساقهها و میوهها، لکههای قهوهای تیره با حلقههای متحدالمرکز ایجاد میکند که بهتدریج منجر به خشک شدن برگها میشود.
- شرایط مساعد رشد قارچ: دمای معتدل بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد و رطوبت بالا بهترین شرایط برای فعالیت و گسترش قارچ هستند. شبنمهای طولانی و آبیاری بیشازحد نیز رشد بیماری را تسریع میکنند.
- راههای انتقال: اسپورهای قارچ از طریق باد، باران، آب آبیاری، بذر آلوده یا تماس گیاهان مجاور منتقل میشوند و به سرعت مزرعه را آلوده میکنند.
- تأثیر بیماری: این بیماری با کاهش سطح فتوسنتز، ضعف بوته، ریزش برگها و کاهش اندازه و کیفیت میوهها، عملکرد کلی مزرعه را کاهش میدهد.
بیشتر بدانید: ویروس موزاییک گوجه فرنگی
علائم بیماری لکه موجی گوجه فرنگی
لکه موجی در گوجه فرنگی یکی از انواع بیماری های گوجه فرنگی است که معمولاً ابتدا روی برگها ظاهر میشود و به تدریج سایر بخشهای گیاه را درگیر میکند.
- ایجاد لکههای اولیه: نخست لکههای کوچک قهوهای تا سیاه روی برگهای پایینی ظاهر میشوند که معمولاً دایرهای و با حاشیه زرد مشخصاند.
- بزرگ شدن لکهها: با پیشرفت بیماری، اندازه لکهها افزایش مییابد و ممکن است به هم متصل شوند و سطح زیادی از برگ را بپوشانند.
- تغییر رنگ و ریزش برگ: برگهای آلوده کمکم قهوهای تیره شده، خشک میشوند و میریزند، در نتیجه گیاه ضعیف میشود.
- آلودگی ساقه: بر روی ساقهها، خطوط تیره و حلقهای مشاهده میشود که به مرور باعث شکنندگی و پوسیدگی میگردد.
- آسیب به میوهها: لکههای سیاه یا قهوهای در محل اتصال دم میوه ظاهر میشوند که سبب کاهش کیفیت، ناصافی سطح و از بین رفتن ارزش بازار گوجه میشود.
علائم بیماری لکه موجی گوجه فرنگی
راه های پیشگیری از لکه موجی گوجه فرنگی
بیماری لکه موجی از جمله مشکلات شایع در مزارع گوجهفرنگی است که با رعایت چند اصل ساده میتوان از گسترش آن جلوگیری کرد.
- استفاده از بذر سالم: بذر و نشا را از منابع معتبر تهیه کنید تا از انتقال قارچ عامل بیماری از طریق بذر جلوگیری شود. برای خرید بذر گوجه فرنگی میتوانید از فروشگاه اینترنتی مبنا سرشت پارسیان اقدام نمایید.
- تناوب کشت: هر سال گوجهفرنگی را در یک زمین نکاشته و بین فصلها، گیاهان غیر از خانواده بادمجانیان مانند حبوبات یا ذرت بکارید تا چرخه قارچ قطع شود.
- مدیریت آبیاری: از آبیاری قطرهای استفاده کنید و آبیاری گوجه فرنگی را در ساعات صبح انجام دهید تا برگها تا شب خشک شوند.
- تهویه مناسب: فاصلهگذاری اصولی بین بوتهها و حذف برگهای پایینی به گردش بهتر هوا و کاهش رطوبت کمک میکند.
- پاکسازی مزرعه: در پایان فصل، بقایای گیاهی آلوده را جمعآوری و از بین ببرید تا منبع آلودگی برای سال بعد باقی نماند.
- استفاده از قارچکشهای ایمن: در صورت مشاهده علائم اولیه، میتوان با نظر کارشناس از قارچ کش مناسب مانند ترکیبات حاوی مس یا سولفور استفاده کرد.
بهترین سم برای لکه موجی گوجه فرنگی
یکی از مؤثرترین روشها برای کنترل بیماری لکه موجی در مزارع گوجه فرنگی، استفاده از سم قارچ کش ترکیبی و سیستمیک است. در میان انواع سموم موجود، ترکیباتی مانند کابریودو عملکرد بسیار خوبی دارند. این قارچکش شامل دو ماده مؤثره «دیمتومورف» و «پیراکلواستروبین» است که هم خاصیت پیشگیریکننده دارند و هم در درمان لکههای فعال مؤثرند. استفاده از آن در مراحل اولیه بروز بیماری باعث توقف گسترش قارچ و محافظت از برگها و میوهها میشود. علاوه بر اثر سریع، این ترکیب دوام بالایی در برابر شستوشوی باران داشته و برای کنترل لکه موجی گوجهفرنگی گزینهای ایمن و کارآمد محسوب میشود.
بهترین سم برای لکه موجی گوجه فرنگی
کلروتالونیل قارچ کش لکه موجی گوجه فرنگی
کلروتالونیل یکی از قارچکشهای مؤثر و پرکاربرد برای کنترل بیماری لکه موجی در گوجه فرنگی است که به صورت حفاظتی و پیشگیرانه عمل میکند. این سم با ایجاد یک لایه محافظ روی سطح برگها و ساقهها، مانع از نفوذ قارچ و گسترش آلودگی میشود. بهترین زمان استفاده از آن، پیش از بروز علائم یا در مراحل اولیه بیماری است. برای اثرگذاری بهتر، تمام اندامهای گیاه باید به طور کامل محلولپاشی شوند و همزن مخزن در طول عملیات فعال باشد. مقدار مصرف معمولاً بین ۱.۵ تا ۲ کیلوگرم در هکتار است و در شرایط آبوهوایی مرطوب باید هر ۷ تا ۱۰ روز تکرار گردد تا پوشش حفاظتی گیاه حفظ شود.
عوارض لکه موجی گوجه فرنگی
- آلودگی به لکه موجی باعث کاهش توان فتوسنتز برگها شده و در نهایت عملکرد مزرعه را به شدت پایین میآورد.
- میوههای آلوده کیفیت خود را از دست داده و به دلیل لکههای تیره و پوست ناصاف، ارزش بازاری کمتری پیدا میکنند.
- لکههای گسترده روی برگها و میوهها ظاهر گیاه را خراب کرده و زیبایی بصری محصول را کاهش میدهد.
- در صورت عدم کنترل بهموقع، بیماری بهسرعت بین بوتهها پخش میشود و کل مزرعه را درگیر میکند.
- آلودگی میتواند علاوه بر میوه، ساقه و شاخهها را نیز ضعیف کند و رشد کلی گیاه را مختل سازد.
- در نهایت، گسترش شدید بیماری باعث کاهش برداشت، افت درآمد و زیان اقتصادی برای کشاورز میشود.
کلام آخر
کنترل بیماری لکه موجی گوجه فرنگی نیازمند تشخیص زودهنگام، رعایت اصول بهداشتی مزرعه و استفاده صحیح از قارچکشهای مناسب است. اجرای تناوب کشت، تهویه کافی و آبیاری اصولی از مهمترین راههای پیشگیری محسوب میشوند. با رعایت این نکات و پایش مداوم مزارع، میتوان از گسترش بیماری جلوگیری کرده و محصولی سالم، پربازده و با کیفیت بالا برداشت کرد.
نظرات کاربران